เป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (Sustainable Development Goals: SDGs) เป็นกรอบแนวทางระดับโลกที่กำหนดขึ้นเพื่อให้ทุกประเทศและทุกภาคส่วนร่วมกันขับเคลื่อนการพัฒนาอย่างสมดุล ทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม โดยเฉพาะสถาบันอุดมศึกษา ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการผลิตบัณฑิต ทำวิจัย และให้บริการวิชาการแก่สังคม จึงถูกคาดหวังให้มีส่วนร่วมในการบรรลุเป้าหมายเหล่านี้ผ่านการดำเนินงานในทุกมิติ ทั้งการเรียนการสอน การวิจัย การบริหารจัดการ และการมีส่วนร่วมกับชุมชน เพื่อสนับสนุนการพัฒนาที่ยั่งยืนในระยะยาว ด้วยเหตุนี้ Times Higher Education (THE) Impact Rankings จึงได้พัฒนาระบบการจัดอันดับมหาวิทยาลัยทั่วโลก โดยใช้กรอบ SDGs ทั้ง 17 ข้อเป็นเกณฑ์หลักในการประเมิน เพื่อสะท้อนให้เห็นว่ามหาวิทยาลัยมีบทบาทและความพยายามในการส่งเสริมความยั่งยืนในแต่ละด้านมากน้อยเพียงใด ทั้งในระดับท้องถิ่นและระดับโลก
กิจกรรมประเภทใดบ้าง “ที่นับ" เป็นการขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (SDGs)
SDG1. ขจัดความยากจน (No Poverty)
• มอบทุนการศึกษาแก่นักศึกษาจากครัวเรือนรายได้น้อยทั้งในระดับปริญญาตรีและบัณฑิตศึกษา
• ให้บริการสนับสนุนนักศึกษายากจน เช่น อาหาร ที่พัก ค่าเดินทาง และคำปรึกษาทางกฎหมาย
• จัดโครงการพัฒนาชุมชนยากจน เช่น อบรมสร้างอาชีพ สนับสนุนการเข้าถึงบริการพื้นฐาน
• เข้าร่วมกำหนดนโยบายหรือให้คำปรึกษาด้านความยากจนในระดับท้องถิ่นและระดับประเทศ
SDG2. ขจัดความหิวโหย (Zero Hunger)
• มีระบบวัดและลดปริมาณขยะเศษอาหารภายในมหาวิทยาลัยอย่างเป็นรูปธรรม
• จัดบริการช่วยเหลือนักศึกษาที่ขาดแคลนอาหาร เช่น โรงอาหารราคาถูก หรือธนาคารอาหาร
• ถ่ายทอดความรู้และเทคโนโลยีด้านเกษตรยั่งยืนแก่เกษตรกรในชุมชน
• จัดกิจกรรมส่งเสริมความมั่นคงทางอาหารร่วมกับชุมชนหรือหน่วยงานท้องถิ่น
SDG3. การมีสุขภาพและความเป็นอยู่ที่ดี (Good Health and Well-being)
• ให้บริการสุขภาพจิตและอนามัยเจริญพันธุ์สำหรับนักศึกษาและบุคลากร
• จัดกิจกรรมหรือร่วมมือกับชุมชนเพื่อส่งเสริมสุขภาพ โดยเฉพาะกลุ่มเปราะบางหรือผู้ลี้ภัย
• ดำเนินนโยบายมหาวิทยาลัยปลอดบุหรี่อย่างจริงจัง
• เปิดให้ชุมชนใช้บริการด้านสุขภาพ เช่น สนามกีฬา หรือศูนย์สุขภาพของมหาวิทยาลัย
SDG4. การศึกษาที่มีคุณภาพ (Quality Education)
• จัดกิจกรรมการเรียนรู้สำหรับสาธารณะ เช่น อบรม วิชาชีพ หรือกิจกรรมชุมชน
• เปิดแหล่งเรียนรู้ของมหาวิทยาลัยให้ประชาชนใช้งานฟรี
• มีนโยบายส่งเสริมความเท่าเทียมในการเข้าถึงการศึกษาอย่างครอบคลุม
• สนับสนุนการเรียนรู้แบบเปิดและเข้าถึงได้สำหรับทุกกลุ่มในสังคม
SDG5. ความเท่าเทียมทางเพศ (Gender Equality)
• มีการติดตามข้อมูลนักศึกษาหญิงรุ่นแรกในครอบครัวที่เข้าศึกษา
• ส่งเสริมการเข้าถึงของนักศึกษาหญิงผ่านโครงการพี่เลี้ยงและการสนับสนุนสาขาที่ผู้หญิงมีน้อย
• มีสิ่งอำนวยความสะดวก เช่น ห้องให้นม บริการดูแลเด็ก และนโยบายลาคลอด
• มีระบบปกป้องผู้แจ้งเหตุการเลือกปฏิบัติและสร้างสภาพแวดล้อมปลอดภัยสำหรับทุกเพศ
SDG6. น้ำสะอาดและการสุขาภิบาล (Clean Water and Sanitation)
• มีระบบบำบัดน้ำเสียและมาตรการป้องกันไม่ให้น้ำเสียไหลลงสู่แหล่งน้ำธรรมชาติ
• ส่งเสริมบริการน้ำดื่มสะอาด พร้อมออกแบบพื้นที่เพื่อลดการใช้น้ำอย่างมีประสิทธิภาพ
• จัดกิจกรรมให้ความรู้เกี่ยวกับการใช้น้ำแก่นักศึกษาและชุมชน
• ร่วมมือกับหน่วยงานภายนอกในการส่งเสริมความมั่นคงด้านน้ำและสุขาภิบาล
SDG7. พลังงานสะอาดที่ทุกคนเข้าถึงได้ (Affordable and Clean Energy)
• กำหนดนโยบายอาคารประหยัดพลังงานทั้งสำหรับอาคารใหม่และอาคารปรับปรุง พร้อมส่งเสริมการใช้พลังงานทางเลือก
• ติดตามและวิเคราะห์การใช้พลังงานต่อหน่วยพื้นที่ พร้อมกำหนดมาตรการลดการใช้พลังงาน
• จัดกิจกรรมให้ความรู้แก่ชุมชนเกี่ยวกับการใช้พลังงานอย่างมีประสิทธิภาพ
• สนับสนุนธุรกิจ นวัตกรรม หรือโครงการที่ช่วยลดการปล่อยคาร์บอน
SDG8. งานที่มีคุณค่าและการเติบโตทางเศรษฐกิจ (Decent Work and Economic Growth)
• จ่ายค่าจ้างตามเกณฑ์ค่าครองชีพ พร้อมรับรองสิทธิแรงงานและต่อต้านแรงงานผิดกฎหมาย
• มีระบบอุทธรณ์หรือช่องทางร้องเรียนสิทธิแรงงานและค่าจ้างอย่างเหมาะสม
• จัดสรรงบประมาณบุคลากรสัมพันธ์กับ GDP ต่อหัวในพื้นที่อย่างเป็นธรรม
• ส่งเสริมการฝึกงานและพัฒนาทักษะวิชาชีพให้นักศึกษา และการสร้างโอกาสพัฒนาอาชีพ
SDG9.อุตสาหกรรม นวัตกรรม และโครงสร้างพื้นฐาน (Industry, Innovation and Infrastructure)
• ส่งเสริมการจดสิทธิบัตรจากงานวิจัย เพื่อเพิ่มการใช้ประโยชน์เชิงพาณิชย์
• สนับสนุนการตั้งบริษัทสปินออฟที่ใช้ทรัพย์สินทางปัญญาของมหาวิทยาลัย
• สร้างรายได้จากความร่วมมือวิจัยกับภาคอุตสาหกรรม โดยเทียบกับจำนวนบุคลากรวิชาการ
• มีนโยบายและโครงการสนับสนุนนวัตกรรมที่ชัดเจน และพัฒนาความร่วมมือกับภาคอุตสาหกรรม
SDG10. ลดความไม่เสมอภาค (Reduced Inequality)
• จัดสรรทุนการศึกษาเพื่อสนับสนุนนักศึกษาพิการให้เข้าถึงการศึกษาที่เท่าเทียม
• สนับสนุนนักศึกษาต่างชาติจากประเทศรายได้น้อยและปานกลางที่ได้รับทุนช่วยเหลือทางการเงิน
• สร้างโอกาสและสนับสนุนทั้งนักศึกษาและบุคลากรที่มีความพิการ
• ดำเนินนโยบายและมาตรการป้องกันการเลือกปฏิบัติ รวมทั้งมีโครงการให้คำปรึกษาและสนับสนุนกลุ่มที่ถูกด้อยโอกาส
SDG11. เมืองและชุมชนที่ยั่งยืน (Sustainable Cities and Communities)
• เปิดให้ประชาชนเข้าถึงทรัพยากรทางวัฒนธรรมของมหาวิทยาลัย เช่น ห้องสมุด พิพิธภัณฑ์ และพื้นที่สีเขียว
• จัดกิจกรรมศิลปะ วัฒนธรรม และอนุรักษ์มรดกท้องถิ่นร่วมกับชุมชน
• จัดกิจกรรมส่งเสริมศิลปะและวัฒนธรรมอย่างต่อเนื่องในระดับมหาวิทยาลัย
• ส่งเสริมการเดินทางที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม เช่น ทางจักรยานและระบบขนส่งสาธารณะ
SDG12. การบริโภคและการผลิตอย่างยั่งยืน (Responsible Consumption and Production)
• มหาวิทยาลัยมีโครงการลดและงดใช้พลาสติกแบบใช้ครั้งเดียว พร้อมจัดระบบแยกขยะอย่างมีประสิทธิภาพ
• ดำเนินนโยบายจัดซื้อสินค้าที่คำนึงถึงจริยธรรมและบริหารจัดการของเสียอันตรายอย่างถูกต้อง
• ติดตามและรายงานปริมาณขยะที่เกิดขึ้น รวมถึงการรีไซเคิลภายในมหาวิทยาลัย
• ขยายมาตรการลดการใช้วัสดุใช้ครั้งเดียวไปยังบริการและผู้จัดหาภายนอกอย่างจริงจัง
SDG13. การรับมือการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (Climate Action)
• ปลูกต้นไม้และคำนวณคาร์บอนฟุตพรินต์ของมหาวิทยาลัยเพื่อลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก
• จัดทำโครงการให้ความรู้และรณรงค์เรื่องการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในชุมชน
• ร่วมมือกับภาครัฐและองค์กรต่าง ๆ เพื่อวางแผนรับมือภัยพิบัติจากสภาพภูมิอากาศ
• ตั้งเป้าหมายและดำเนินการเป็นมหาวิทยาลัยคาร์บอนสุทธิเป็นศูนย์ภายในระยะเวลาที่กำหนด
SDG14. การใช้ประโยชน์จากมหาสมุทรและทรัพยากรทางทะเล (Life Below Water)
• จัดกิจกรรมให้ความรู้และรณรงค์เรื่องการจัดการทรัพยากรน้ำและการประมงอย่างยั่งยืนในชุมชน
• ลดการใช้ไมโครพลาสติกและขยะพลาสติกในมหาวิทยาลัย พร้อมรณรงค์ทำความสะอาดชายหาดกับชุมชน
• พัฒนามาตรฐานการปล่อยน้ำทิ้งเพื่อรักษาคุณภาพน้ำและปกป้องระบบนิเวศทางทะเล
• ร่วมมือกับชุมชนและภาคส่วนต่าง ๆ ในการดูแลและฟื้นฟูระบบนิเวศน้ำท้องถิ่นอย่างต่อเนื่อง
SDG15. การใช้ประโยชน์จากระบบนิเวศทางบก (Life on Land)
• จัดกิจกรรมให้ความรู้และรณรงค์การจัดการที่ดินอย่างยั่งยืนในชุมชนและภาคส่วนต่าง ๆ
• วางนโยบายอนุรักษ์ ฟื้นฟูที่ดิน และปกป้องสายพันธุ์ใกล้สูญพันธุ์
• รวมประเด็นความหลากหลายทางชีวภาพท้องถิ่นในการวางแผนพัฒนาและก่อสร้างมหาวิทยาลัย
• กำหนดมาตรการลดผลกระทบจากสิ่งมีชีวิตต่างถิ่นและจัดการขยะเป็นมิตรกับระบบนิเวศบนบก
SDG16. สังคมสงบสุข ยุติธรรม ไม่แบ่งแยก (Peace, Justice and Strong Institutions)
• ส่งเสริมความโปร่งใสด้วยระบบ e-Government และให้ตัวแทนนักศึกษาเข้าร่วมตัดสินใจ
• สนับสนุนการมีส่วนร่วมของนิสิตในสภานักศึกษาและกิจกรรมพลเมือง
• ส่งเสริมเสรีภาพทางวิชาการและเปิดเผยข้อมูลทางการเงินของมหาวิทยาลัย
• ให้คำปรึกษาและร่วมมือกับภาครัฐด้านนโยบายและกฎหมายเพื่อความยุติธรรมในสังคม
SDG17. ความร่วมมือเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน (Partnerships for the Goals)
• ร่วมลงนามบันทึกความเข้าใจกับมหาวิทยาลัยต่างประเทศ
• ความร่วมมือกับองค์การสหประชาชาติและหน่วยงานพัฒนา
• สร้างความร่วมมือกับองค์กรไม่แสวงผลกำไรและภาครัฐในระดับภูมิภาคเพื่อส่งเสริมเป้าหมาย SDGs
• เผยแพร่รายงานผลการดำเนินงานด้าน SDGs ให้สาธารณะเข้าถึงข้อมูลได้
จัดการศึกษาหลักสูตรและกิจกรรมส่งเสริมความรู้เรื่อง SDGs สำหรับนักศึกษาและชุมชนโดยรอบ
